Ung thư tuyến tụy, một căn bệnh ác tính đang ngày càng được quan tâm, gây ra nhiều lo ngại cho sức khỏe con người. Bệnh này có đặc điểm phát triển âm thầm, khó phát hiện ở giai đoạn sớm, khiến tỷ lệ tử vong rất cao. Vậy ung thư tuyến tụy là gì? Nguyên nhân nào dẫn đến căn bệnh này? Làm thế nào để phát hiện sớm và điều trị hiệu quả? Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về căn bệnh nguy hiểm này.
Ung thư tuyến tụy là gì?
Ung thư tuyến tụy là một căn bệnh ác tính xuất phát từ các tế bào của tuyến tụy. Tuyến tụy là một cơ quan nhỏ nhưng đóng vai trò vô cùng quan trọng trong hệ tiêu hóa và nội tiết của cơ thể. Nó sản xuất các enzyme giúp phân hủy thức ăn và các hormone như insulin và glucagon để điều hòa lượng đường trong máu.
Khi mắc ung thư tuyến tụy, các tế bào tuyến tụy bắt đầu phát triển không kiểm soát và tạo thành khối u. Khối u này có thể xâm lấn các mô xung quanh và di căn đến các bộ phận khác của cơ thể. Do vị trí của tuyến tụy nằm sâu trong ổ bụng nên ung thư tuyến tụy thường được phát hiện ở giai đoạn muộn, khi bệnh đã tiến triển và khó điều trị hơn.

Nguyên nhân ung thư tuyến tụy
Ung thư tuyến tụy là một căn bệnh nguy hiểm với nhiều yếu tố nguy cơ khác nhau. Theo các nghiên cứu, một số thói quen sống không lành mạnh như hút thuốc, uống nhiều rượu bia, béo phì, ít vận động có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh. Ngoài ra, tiền sử gia đình mắc các bệnh như tiểu đường, viêm tụy, hoặc các hội chứng di truyền như Peutz-Jeghers, Lynch cũng là những yếu tố nguy hiểm.

Các đột biến gen đóng vai trò quan trọng trong quá trình phát triển ung thư tuyến tụy. Những đột biến này có thể được di truyền từ thế hệ trước hoặc phát sinh trong quá trình sống. Việc tiếp xúc với hóa chất, kim loại nặng cũng có thể làm tăng nguy cơ đột biến gen và gây ung thư.
Dấu hiệu ung thư tuyến tụy
Các dấu hiệu ban đầu thường rất giống với các vấn đề tiêu hóa thông thường, khiến người bệnh dễ nhầm lẫn và chủ quan. Tuyến tụy nằm sâu trong bụng, nên các khối u thường phát triển đến một kích thước nhất định mới gây ra các triệu chứng rõ rệt.
Những dấu hiệu cảnh báo ung thư tuyến tụy
- Đau bụng: Đau thường xuất hiện ở vùng bụng trên, có thể lan ra lưng. Cơn đau thường dữ dội vào ban đêm và có thể giảm khi cúi người về phía trước.

- Rối loạn tiêu hóa: Tiêu chảy, táo bón, chướng bụng, đầy hơi, ợ hơi. Buồn nôn, nôn, chán ăn.
- Giảm cân không rõ nguyên nhân: Sụt cân nhanh chóng dù ăn uống bình thường.
- Vàng da và mắt: Da và lòng trắng mắt chuyển sang màu vàng.
- Các vấn đề về phân: Phân có màu sáng, màu đen hoặc có máu.
- Nước tiểu sẫm màu.
- Ngứa da.
- Cục máu đông: Xuất hiện cục máu đông ở chân.
- Bệnh tiểu đường: Bệnh tiểu đường mới phát hoặc khó kiểm soát.
- Mệt mỏi, yếu ớt.
- Thay đổi tâm trạng, trầm cảm.
Một số dấu hiệu khác ít gặp hơn:
- Rối loạn đường huyết: Lượng đường trong máu thấp gây ra các triệu chứng như yếu đuối, đổ mồ hôi, tim đập nhanh.
- Tiêu chảy nặng.
- Phát ban da.
Ung thư tuyến tụy có chữa được không?
Ung thư tuyến tụy là một căn bệnh nguy hiểm và thường được phát hiện ở giai đoạn muộn, khi mà các tế bào ung thư đã xâm lấn vào các mô xung quanh hoặc di căn đến các cơ quan khác. Vì vậy, tiên lượng của bệnh nhân ung thư tuyến tụy thường không tốt.
Khả năng chữa khỏi
- Phát hiện sớm: Nếu ung thư tuyến tụy được phát hiện ở giai đoạn rất sớm, khi khối u còn nhỏ và chưa xâm lấn, khả năng phẫu thuật cắt bỏ hoàn toàn khối u và chữa khỏi bệnh là có thể. Tuy nhiên, việc phát hiện sớm bệnh ung thư tuyến tụy là rất khó do các triệu chứng ban đầu thường không đặc hiệu.
- Giai đoạn muộn: Khi bệnh đã tiến triển, các phương pháp điều trị như hóa trị, xạ trị và liệu pháp nhắm trúng đích chỉ có thể giúp kéo dài thời gian sống và cải thiện chất lượng cuộc sống cho bệnh nhân, chứ không thể chữa khỏi hoàn toàn.
Tiên lượng sống qua từng giai đoạn
Tiên lượng sống của bệnh nhân ung thư tuyến tụy phụ thuộc rất nhiều vào giai đoạn của bệnh khi được chẩn đoán.
- Giai đoạn tại chỗ (44,3%): Đây là giai đoạn sớm nhất, ung thư mới chỉ xuất hiện trong tuyến tụy. Với tỷ lệ sống sót 5 năm khá cao, đây là tin vui cho bệnh nhân.
- Giai đoạn tiến triển tại chỗ – tại vùng (16,2%): Ung thư đã bắt đầu lan rộng ra các vùng lân cận hoặc hạch bạch huyết. Tỷ lệ sống sót giảm đi đáng kể so với giai đoạn đầu.
- Giai đoạn di căn (3,2%): Ung thư đã di căn đến các cơ quan khác trong cơ thể. Đây là giai đoạn muộn nhất và tỷ lệ sống sót rất thấp.
Các phương pháp điều trị ung thư tuyến tụy
Ung thư tuyến tụy là một căn bệnh nghiêm trọng, nhưng các phương pháp điều trị hiện nay đã có nhiều tiến bộ. Dưới đây là một số phương pháp điều trị phổ biến:
Phẫu thuật

- Mục tiêu: Cắt bỏ hoàn toàn hoặc một phần khối u để ngăn chặn sự lây lan của tế bào ung thư.
- Khi nào áp dụng: Phẫu thuật thường được chỉ định cho những bệnh nhân ở giai đoạn sớm, khi khối u chưa di căn đến các cơ quan khác.
- Các loại phẫu thuật phổ biến: Cắt khối tá tụy (phẫu thuật Whipple), cắt thân đuôi tụy…
Hóa trị

- Mục tiêu: Sử dụng các loại thuốc đặc biệt để tiêu diệt tế bào ung thư.
- Khi nào áp dụng: Hóa trị có thể được sử dụng trước phẫu thuật để thu nhỏ khối u, sau phẫu thuật để tiêu diệt các tế bào ung thư còn sót lại, hoặc khi ung thư đã di căn.
Xạ trị
- Mục tiêu: Sử dụng tia X năng lượng cao để tiêu diệt tế bào ung thư.
- Khi nào áp dụng: Xạ trị thường được kết hợp với hóa trị trước hoặc sau phẫu thuật.
Liệu pháp nhắm trúng đích
- Mục tiêu: Tấn công các tế bào ung thư một cách chính xác, hạn chế tác dụng phụ lên các tế bào khỏe mạnh.
- Khi nào áp dụng: Liệu pháp này được sử dụng cho những bệnh nhân có các đột biến gen nhất định.
Liệu pháp miễn dịch
- Mục tiêu: Kích thích hệ thống miễn dịch của cơ thể để nhận biết và tiêu diệt tế bào ung thư.
- Khi nào áp dụng: Liệu pháp miễn dịch là một hướng đi mới trong điều trị ung thư, đang được nghiên cứu và ứng dụng rộng rãi.
Chăm sóc giảm nhẹ
- Mục tiêu: Giảm thiểu các triệu chứng khó chịu như đau, buồn nôn, mệt mỏi, giúp bệnh nhân có chất lượng cuộc sống tốt hơn.
Xem thêm: Hoá trị và xạ trị cái nào nặng hơn?
Theo dược sĩ Kuren Fucoidan, ung thư tuyến tụy là một căn bệnh nguy hiểm, nhưng không phải là một án tử. Với sự hiểu biết về bệnh, việc phát hiện sớm và điều trị kịp thời, cùng với một lối sống lành mạnh, chúng ta hoàn toàn có thể chiến thắng căn bệnh này. Hãy cùng chung tay nâng cao nhận thức về ung thư tuyến tụy để bảo vệ sức khỏe cho bản thân và cộng đồng.